In opdracht van het Ministerie Infrastructuur en Milieu (IM) en het Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) werkte ik in 2016 mee aan het voorbereiden en modereren van een aantal themabijeenkomsten alsmede de slotbijeenkomst in het kader van een nieuwe Actieagenda Architectuur en Ruimtelijk Ontwerp. De themabijeenkomsten vonden plaats op diverse locaties in het land. De slotbijeenkomst werd in maart 2016 in het Nieuwe Instituut te Rotterdam georganiseerd. Doel van de bijeenkomsten was het verkennen en van actuele ontwikkelingen in het vakgebied en het verder aanscherpen en uitwerken van de beoogde kaders van de AARO. Daartoe werden vertegenwoordigers uit het vakgebied uitgenodigd voor zowel presentaties als debat. Tevens werden de bijeenkomsten benut om het vakgebied te informeren over de te verachten koers en aandachtspunten van het nieuwe beleid. Ik werkte bij deze opdracht samen met vertegenwoordigers van beide ministeries alsmede Catja Edens (Spatie) en Liesbeth Ronner.

Catja Edens (Spatie) schreef, in samenwerking met Liesbeth Ronner, ook een impressie van de bijeenkomsten.

“Sinds het begin van de jaren negentig trekken de ministeries van OCW en IenM gezamenlijk het rijksbeleid voor architectuur en ruimtelijk ontwerp. De huidige Actieagenda Architectuur en Ruimtelijk Ontwerp, ‘Werken aan Ontwerpkracht’ (2013-2016), richt zich op het versterken van de positie van ontwerp en ontwerpers. In de voorbereidingen voor een nieuwe actieagenda voor de periode 2017-2020 kozen de ministeries vier speerpunten: de kracht van voorbeelden, de ontwikkeling van het ontwerpvak, opdrachtgeverschap en internationalisering. Deze zijn nader gedefinieerd en uitgediept in een reeks startessays die als vertrekpunt dienden voor vier bijeenkomsten in de vorm van werktafels. Daar gingen deskundigen en geïnteresseerden met elkaar in gesprek, telkens over een van deze speerpunten in de context van de andere drie. Wat zijn de vraagstukken die spelen op het gebied van opdrachtgeverschap of internationalisering? Waar liggen de uitdagingen als het gaat om de ontwikkeling van het ontwerpvak en de functie van krachtige voorbeelden? En hoe kan het Rijk op deze terreinen ondersteuning bieden? (…)

Als de werktafels een ding duidelijk hebben gemaakt dan is het wel dat de grote veranderingen die zich sinds de crisis aftekenen in het speelveld van architectuur en ruimtelijk ontwerp, verder gaan. Het besef groeit dat vraagstukken, sectoren en thema’s nauw met elkaar verbonden zijn en dus ook het beste in onderlinge samenhang benaderd kunnen worden. Zo kan op een vraag naar nieuwe woningen een beter en completer antwoord worden geformuleerd als daar ook zaken als landschap, mobiliteit, energie, water, zorg of onderwijs bij worden betrokken. Deze integrale benadering vraagt om nieuwe vormen van samenwerking: crosssectoraal, innovatief en waar wenselijk op basis van cocreatie.(…)

Nut en noodzaak van een nieuwe, meer integrale benadering en een andere manier van werken aan de ruimtelijke opgaven, worden steeds breder onderkend. Ook weten we in grote lijnen welke richting het op moet, maar het is nog geen gemeengoed. Wat nu nog innovatie en experiment is moet algemene praktijk gaan worden. Daar ligt de grote opgave.