In het najaar van 2009 publiceerde het tijdschrift Boekman, een uitgave van de Boekman Stichting, een artikel van mij getiteld ‘Het geheugen van de taxichauffeur’.

Het artikel gaat over de vermeende kracht van het merk ‘Nederlandse architectuur’ dat  in de loop der jaren gestaag gegroeid. De vraag die gesteld wordt is waarop die kracht en groei eigenlijk gebaseerd zijn en wat de internationale profilering van Nederlandse architecten zo sterk maakt. In het artikel wijs ik een aantal redenen en oorzaken en licht die nader toe.

” (…) Genoemde en veel andere successen zijn in belangrijke mate toe te schrijven aan de onverminderde kracht en uitstraling van het merk Nederlandse architectuur. De kracht van dat merk is in de loop der jaren gestaag gegroeid. Nederlandse architecten leveren (ook) in het buitenland competitieve en kwalitatief hoogwaardige ontwerpen af. Het niveau wordt bij herhaling aangetoond en zorgt zo voor een algemeen geaccepteerd en solide verwachtingspatroon. Maar waarop zijn de geconstateerde kracht en groei, naast de kwaliteiten van de ontwerpers, eigenlijk nog meer gebaseerd? Welke andere factoren dragen nog meer bij aan de goede internationale profilering van Nederlandse architecten en architectuur? Kent het klaarblijkelijke succes meer dan één vader? Of zijn het toch vooral de Nederlandse ontwerpers die zich van architecten uit veel andere landen onderscheiden door excellente, eigenzinnige ontwerpen en goede public relations? Misschien genieten Nederlandse architecten en architectuur toch doorslaggevende steun en support vanuit doordacht beleid en subsidiesysteem? Een systeem, dat kansen creëert en latente kwaliteiten en vakmatige ontwikkeling stimuleert, waar vanuit het buitenlandse vakgebied regelmatig met enige jaloezie of zelfs licht ongeloof naar gekeken wordt. De werkelijkheid laat zich niet zo eenvoudig reduceren tot één antwoord. Daar zijn de condities, verbanden, trajecten en betrokken partijen te verschillend voor. De kracht, groei en het succes van de Nederlandse architectuur kunnen eerder omschreven worden als een geconstrueerd merk dat deels op beleid, deels op feiten en kunde en deels op de tamtam is gefundeerd. (…)”

Het artikel werd gepubliceerd in: Boekman 80, najaar 2009, p.p. 62-67.