In 2014 schreef ik op verzoek van architect Marlies Rohmer een essay over haar werk. De focus lag daarbij op het thema ambachtelijkheid. Rohmer was in die periode bezig met de voorbereidingen op haar later verschenen publicatie ‘What Happened To My Buildings. Met Marlies Rohmer leren van 30 jaar architectuur’. De publ;icatie verscheen in 2016 bij NAi010 uitgevers en werd samengesteld door Hilde de Haan, Jolanda Keesom en Marlies Rohmer.

Het artikel ‘Detail parlante’ behandelde aan de hand van een aantal ontwerpen van Romer de opgang en betekenis van vakmanschap en ambacht in de architectuur. De aandacht voor deze begrippen beperkt zich niet alleen tot de architectuur. Ook in andere sectoren is de trend waarneembaar. Dat hangt samen met een combinatie van factoren: van de hang naar verandering, de afkeer van anonieme en niet transparante productieprocessen tot de omarming van het lokale en het kleinschalige op het gebied van voedsel, duurzaamheid en woonomgeving. Maar voor het belangrijkste deel is die hernieuwde aandacht voor vakmanschap en ambacht te verklaren door een algemene heroriëntatie over de wijze van produceren en maakprocessen. Er is een duidelijk gevoelde noodzaak voor een andere omgang met grondstoffen en aardse reserves. Decennia waarin massa, bulk en het opvoeren van efficiency als een onaantastbaar credo golden, lijken geleidelijk afgelost te worden door een periode waarin andere normen moeten gaan gelden. Het boek ‘De Ambachtsman’ van arbeidssocioloog Richard Sennett wordt in dit verband veelvuldig aangehaald en geciteerd. Sennet’s studie uit 2008 gaat uit van een intrigerende aanname over wat vakmanschap is; ‘Ambachtelijkheid staat voor een blijvende, basale menselijke neiging: het verlangen om werk goed te doen omwille van het werk zelf, waardoor we vaardigheden ontwikkelen en gericht zijn op het werk in plaats van op onszelf.’

De projecten van Marlies Rohmer waarop in het artikel wordt gereflecteerd zijn de woningen (gebouwd als onderdeel van de woningbouwexpositie GeWild Wonen) in de Eilandenbuurt in Almere; De Zeester, een woonzorgcentrum voor verstandelijke gehandicapten in Noordwijk en De Bloemhof in Groningen