Berlijn wordt wel eens treffend ‘de stad die altijd wordt, maar nooit is’ genoemd. Dat komt in belangrijke mate door de getroebleerde geschiedenis die veel littekens heeft achter gelaten. Die fragmenten zorgen echter ook onverminderd voor voortdurende aanknopingspunten voor nieuwe ontwikkelingen en transformaties. Berlijn is daarbij ook geen uitkomst van een consistent stedenbouwkundig plan, maar het resultaat van ideologisch gekleurde fasen. De hoofdstad van de grootste economie van Europa moet overleven met die erfenis; blijvend gehavend en eigenlijk failliet. De pogingen om Berlijn vitaal te maken en houden, gecombineerd met de populariteit zorgen voor steeds verschuivende focuspunten voor nieuwe wijkontwikkeling en transformatie.

Voor NRP (Nationaal Renovatie Platform) organiseer ik wederom het programma van de jaarlijkse studiereis naar een Europese stad. Ditmaal is de keus op Berlijn gevallen. Gefundenes Fressen in relatie tot transformatie en rennovatie. Het (tot 2021 uitgestelde) programma bestaat uit een mooie verzameling aan bekende en minder bekende ontwikkelingen en projecten op het niveau van gebiedsontwikkeling en specifieke gebouwen. Daartoe behoort vanzelfsprekend het voormalig vliegveld Tempelhof waar veel momenten uit de roerige geschiedenis van de stad samenkomen. Aangelegd door de nazi’s, cruciaal bij de geallieerde luchtbrug tijdens de bouw van het IJzeren Gordijn en recentelijk verworden tot hoofdpijndossier voor ruimtelijk herontwikkeling.